ជួបជាមួយជើងខ្លាំងដែលអ្នកមិនធ្លាប់លឺពីមុនមក គឺអ្នកស្រី សយស្រស់

ព្រីកនេះលោកស្រី សយស្រស់ មេដឹកនាំសហជីពចលនាកម្មករ (CUMW)នៅឯរោងចក្រ Superl រាជធានីភ្នំពេញបានក្រោកពីព្រលឹម ដោយនិយាយលាក្រុមគ្រួសារនិងឆ្ពោះទៅរកការងារជាអ្នកដេរនៅរោងចក្រផលិតកាបូប។

នាងនឹងត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយមិត្តរួមការងាររបស់នាងរាប់រយនាក់ជាមួយនឹងស្នាមញញឹមអបអរសាទរនិងប្រហែលជាមានការដូ នេះជាលើកដំបូងហើយដែលនាងចូលធ្វើការចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួននាង។

នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី ១៣ ខែមិថុនា អ្នកគ្រប់គ្រង់ Superl បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយ លោកស្រីសយស្រស់ និងប្រធានក្រុមហ៊ុន CUMW គឺលោកប៉ាវស៊ីណា បន្ទាប់ពីការប្រជុំរយះពេល ៣ម៉ោងនៅសណ្ឋាគារដារ៉ាព្រលានយន្តហោះ Dara Airport Hotel ដើម្បីបញ្ចប់រឿងក្តីរបស់នាង ២ ខែកន្លះបន្ទាប់ពីអ្នកគ្រប់គ្រងបានចាប់ខ្លួននាង អំពីករណីការផ្សព្វផ្សាយ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ។

ឥឡូវនេះ នាងអាចវិលត្រឡប់ទៅធ្វើការវិញហើយ ដែលនាងត្រូវការថវិការ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ម្តាយនិងកូនពីរនាក់ ហើយតទៅនេះលែងមានការចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋដែលព្យួរលើក្បាលរបស់នាងទៀតហើយ។ គណៈគ្រប់គ្រងបានយល់ព្រមសងប្រាក់ឈ្នួលរបស់នាង ហើយភាគីទាំងសងខាងបានយល់ព្រមមិនរើសអើងឬសងសឹកគ្នាទៅវិញទៅមកទេ ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើការរួមគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ និងស្មោះត្រង់ដើម្បីកសាងទំនាក់ទំនងឧស្សាហកម្មរឹងមាំ និងធ្វើឱ្យមានភាពប្រសើរឡើងនូវល័ក្ខខ័ណ្ឌការងារ ចាប់ពីពេលនេះតទៅដោយយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត ដើម្បីដោះស្រាយវិវាទការងារ។

ខណៈពេលដែលការបញ្ចប់ភាពស្និទស្នាលនេះអាចជា ការចាប់ផ្តើមនៃទំនាក់ទំនងប្រកបដោយផ្លែផ្ការល្អ រវាងកម្មករកម្ពុជា និងនិយោជកពួកគេ បានចំណាយរាល់ការចំណាយ របស់លោកស្រីសយស្រស់ រយះពេលពីរខែពេលនាងជាប់នៅពន្ធនាគារ។ ហើយវិធីសាស្រ្តក្នុងការដាក់នាងនៅទីនោះ ដោយអះអាងថានាងបានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយកំពុងធ្វើឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើល ហើយប៉ះពាល់ដល់ប្រសិទ្ធភាពការងារ និងការបំបិទសំលេងតវ៉ា។

ពីភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍មួយទៅពីរខែ

អ្នកស្រីសយស្រស់ បានចែករំលែកបទពិសោធន៍របស់លោកស្រីជាមួយ What’s On Phnom Penh  ក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីលោកស្រីត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគារ តាមរយៈការបកប្រែរបស់ លោកព្រាបមុនីវណ្ណជំនួយការប្រធានរបស់ក្រុមហ៊ុន CUMW ។

លោកស្រីបាននិយាយថាវាបានចាប់ផ្តើមហើយនៅថ្ងៃទី៣១ ខែ មីនា នៅពេលដែលអ្នកគ្រប់គ្រងរោងចក្របានប្រកាសថានឹងមិនបន្តកិច្ចសន្យានៅខែមេសា សម្រាប់កម្មករនៃរោងចក្រផលិតកាបូបនេះ រួមទាំងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះយ៉ាងហោចណាស់ម្នាក់។ លោកស្រី សយស្រស់ បានស្នើសុំនិយាយជាមួយផ្នែកគ្រប់គ្រង់ធនធានមនុស្ស HR អំពីបញ្ហានេះ ប៉ុន្តែពួកគេបានបដិសេធមិនជួបជាមួយនាង ដោយនិយាយថាពួកគេមិនមានអ្វីត្រូវពិភាក្សាជាមួយសហជីពឬកម្មករទេ។

លោកស្រីបានធ្វើការបង្ហោះនៅល្ងាចនោះ អំពីអ្វីដែលបានកើតឡើង នៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកដោយបន្ថែមអំពីការយល់ដឹងរបស់លោកស្រី ថាក្រសួងការងារបាននិយាយថាកម្មករនឹងមិនត្រូវបានបណ្តេញចេញពីការងារដោយសារតែ រដូវកាល Covid-19 ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៏ផងដែរ។

យោងតាមសមាគមការងារយុត្តិធម៌ច្បាប់កម្ពុជា តម្រូវឲ្យ និយោជិកទទួលបានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋាភិបាលមុនពេលព្យួរការងារកម្មករ ហើយបន្ទាប់មកត្រូវបង់ប្រាក់ឱ្យពួកគេចំនួន ៤០ ភាគរយនៃប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាសម្រាប់រយៈពេល ៦ ខែ។

ការបង្ហោះរបស់លោកស្រី ត្រូវបានចែករំលែកយ៉ាងច្រើន ដូច្នេះអ្នកគ្រប់គ្រងរោងចក្ររបស់នាងបានហៅនាងអោយចូលរួមប្រជុំនៅថ្ងៃបន្ទាប់សុំអោយនាងលុបចោលពត៌មាននោះចេញ ហើយទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈថា វាជា ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ តែត្រូវបាននាងធ្វើការបដិសេធ។

នៅថ្ងៃទី២ ខែ មេសា ប៉ូលីសបានមកដល់រោងចក្រហើយបានចាប់ខ្លួននាង ដោយសារតែមានបណ្តឹង ដែលធ្វើឡើងដោយអ្នកគ្រប់គ្រង ថានាងកំពុងតែផ្សព្វផ្សាយ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ។ ប៉ូលីសបានបដិសេធមិនពិភាក្សាអំពីការចោទប្រកាន់របស់នាងនៅឯរោងចក្រនោះទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញចង់អោយនាងមកប៉ុស្តិ៍ប៉ូលីសភ្លាមៗ ដើម្បីពិភាក្សាពីស្ថានភាពរបស់នាង។ នៅពេលត្រូវបានកោះហៅឡើងវិញថា តើនាងមានអារម្មណ៍យ៉ាងណានៅពេលនេះ នាងបាននិយាយថានាងមិនខ្លាចទេ ពីព្រោះនាងដឹងថាវាត្រឹមត្រូវក្នុងការការពារសិទ្ធិរបស់កម្មករ។

នៅក្នុងឡានប៉ូលីសតាមផ្លូវទៅស្ថានីយ៍ប៉ូលីសបានធានានាងថាគ្មាននរណាម្នាក់តវ៉ាអំពីនាងទេ។ ពួកគេបានត្រឹមតែត្អូញត្អែរអំពីការផ្សាយ ហ្វេសប៊ុកក្លែងក្លាយ របស់នាង។ ទោះជាយ៉ាងណានៅពេលនាងនៅឯប៉ូលីស ប៉ូលីសបានធ្វើអាកប្បកិរិយាខឹងសម្បារ និងជេរប្រមាថដាក់នាងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ។ នាងមិនដឹងមូលហេតុទេ ពួកគេបានបង្ហាញលិខិតមួយច្បាប់ដើម្បីសារភាពថានាងបានបង្កភាពវឹកវរក្នុងសង្គម។ នាងបានបដិសេធមិនចុះហត្ថលេខា។

ទោះបីនេះជាលើកទី ១ ហើយដែលអ្នកស្រីសយស្រស់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក៏ដោយ ក៏វាមិនមែនជាការជួបប្រទះលើកដំបូងរបស់នាងជាមួយនឹងការបំភិតបំភ័យនេះដែរ។ មុនពេលចាប់ផ្តើមការងារនៅក្រុមហ៊ុន Superl ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ នាងបានធ្វើការនៅឯរោងចក្រមួយផ្សេងទៀតក្នុងខេត្តកណ្តាល និងបានធ្វើជាមេដឹកនាំការងាររបស់ពួកគេអស់រយៈពេលពីរឆ្នាំមុនពេលភៀសខ្លួន ដើម្បីសុវត្ថិភាពរបស់នាងនិងក្រុមគ្រួសាររបស់នាងមកកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញ។ ការគំរាមកំហែងពី ក្រុមក្មេងទំនើង និងប្រជាជនដែលជាប់ទាក់ទង នឹងមហាអំណាចដែលជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនោះគឺខ្លាំងណាស់ ដែលម្ចាស់ផ្ទះរបស់នាងបានបណ្តេញគ្រួសាររបស់នាងចេញ ដោយខ្លាចមានសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។

ស្ថានភាពរបស់នាងនៅ Superl មានលក្ខណៈខុសប្លែកពីបទពិសោធន៍ពីមុន។ លោកស្រីបាននិយាយថារោងចក្រមិនមានលក្ខខណ្ឌការងារមិនល្អទេ ហើយពួកគេបានខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរក្សាតំណាងសហជីព ឲ្យ នៅដាច់ដោយឡែកពីកម្មករ។ អ្នកស្រី សយស្រស់បានផ្លាស់ប្តូរពីតួនាទីមេដឹកនាំដែលមានប្រាក់ខែខ្ពស់ ទៅជាអ្នកកាត់ដេរបច្ចុប្បន្នដើម្បីជាការទាក់ទងផ្ទាល់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ជាមួយកម្មករធម្មតា វាមិនមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរដូចការដកការិយាល័យសហជីពចេញពីទីតាំងនោះទេ ឬមានសមាជិកសហជីព ដេញតាមដោយក្រុមក្មេងទំនើង។

ហើយចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ខែ មេសា ដល់ថ្ងៃទី ២៨ ខែឧសភានាងត្រូវបានឃុំខ្លួន។ ចៅក្រមបានឃុំខ្លួនលោកស្រីដោយប្រើក្រមព្រហ្មទណ្ឌលេខ ៤៩៦ បទញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើងនិង លេខ៤៩៤ បទមានអត្ថិភាពនៃការញុះញង់ (មានន័យថាការចែករំលែកតាមរយៈការសរសេរជាសាធារណៈ) ។ គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នាងមិនត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភសេចក្តីណែនាំ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលហាក់ដូចជាមូលដ្ឋាននៃការចាប់ខ្លួននាងកាលពីដំបូងឡើយ។

លោកស្រី បានបន្តថាលក្ខខណ្ឌរស់នៅ នៃបន្ទប់ពន្ធនាគារមានសភាពអាក្រក់ខ្លាំងណាស់ ដោយកត់សំគាល់ថាដោយសារតែចំនួនអ្នកទោសមានចំនួនច្រើន មនុស្សម្នាក់ៗមានផ្ទៃក្រលាត្រឹមតែ ៥០សង់ទីម៉ែត្រការ៉េប៉ុណ្ណោះ ដែលធ្វើអោយសុខភាពរបស់នាងចាប់ផ្តើមរងទុក្ខ។ នាងមិនបានគេងលក់ស្រួលទេ ហើយនាងព្រួយបារម្ភអំពីក្រុមគ្រួសាររបស់នាង ជាមួយនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររបស់នាង ធ្វើអោយនាងមិនអាចរកប្រាក់ជូនគ្រួសារ ហើយក៏មិនបានដឹងថាពួកគេកំពុងរស់នៅបែបណានោះទេ។

លោកស្រីសយស្រស់ បាននិយាយថា ខ្ញុំញញឹមនៅពេលខ្ញុំត្រូវបានដោះលែង ប៉ុន្តែមុននោះខ្ញុំពិតជាសោកសៅខ្លាំងណាស់ ។

នៅពេលដែលនាងត្រូវបានដោះលែង ពីពន្ធនាគារនាងត្រូវបានចោទប្រកាន់តែពីក្រមព្រហ្មទណ្ឌលេខ ៤៩៦ ដែលជា ការរើសអើង ។ នៅពេលសួរថាតើអ្នកណាដែលនាងបានរើសអើង ឬតើការរើសអើងមានអត្ថន័យយ៉ាងដូចម្តេចនៅក្នុងបរិបទនេះ ទាំងសយស្រស់ និងមុន្នីវណ្ណមិនអាចនិយាយបានទេ។

ត្រង់ចំណុចនេះលោកស្រីសយស្រស់ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពលំបាក។ នាងចង់វិលត្រឡប់មកធ្វើការវិញដើម្បីនអាចចាប់ផ្តើមផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររបស់នាងម្តងទៀត ប៉ុន្តែនាងនៅតែមានបទឧក្រិដ្ឋដែលព្យួរលើក្បាលរបស់នាង។ ទាំងរោងចក្រនិងសហជីពមិនចង់ឲ្យ នាងវិលត្រឡប់ចូលធ្វើការវិញទេ ដរាបណាបញ្ហាត្រូវបានដោះស្រាយ ហើយសហជីពមានលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការដោះស្រាយដូចជាការចោទប្រកាន់បានធ្លាក់ចុះ និងការទូទាត់ប្រាក់ឈ្នួលដែលបាត់បង់និងគ្មានការសងសឹក។

ទោះបីជារោងចក្របានផ្អាកផលិតកម្មចាប់ពីថ្ងៃទី ៤ ខែមេសាដល់ថ្ងៃទី ១០ ខែឧសភាក៏ដោយ។ កម្មករទាំងអស់រួមទាំងលោកស្រីព្រួយបារម្ភនៅថ្ងៃទី៣១ ខែ មីនា ត្រូវបាននាំទៅរោងចក្រវិញទាំងអស់ លើកលែងតែសយស្រស់។

ឥឡូវនេះបន្ទាប់ពីព្រឹត្តិការណ៍នៃចុងសប្តាហ៍នេះ នាងអាចចូលរួមជាមួយមិត្តរួមការងាររបស់នាងនៅក្នុងជួរ។

សយស្រស់បានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីមានមោទនភាពដែលលោកស្រីត្រូវបានការពារសិទ្ធិកម្មករ និងថ្លែងអំណរគុណដល់ លោកប៉ាវស៊ីណា ព្រោះគាត់ជាមេដឹកនាំល្អម្នាក់ដែលគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍បានល្អ។ គាត់ក៏បានបង្រៀននាងឱ្យធ្វើការជាមួយបេះដូងរបស់នាង ជាមួយប្រជាជន មិនត្រឹមតែកិច្ចសន្យាប៉ុណ្ណោះទេ។

វាជាពត៌មានក្លែងក្លាយ? ឬការរើសអើង?

ខណៈពេលជាថ្មីម្តងទៀត វាជាសំណាងខ្លាំងណាស់សម្រាប់គ្រប់ភាគីទាំងអស់ ​ដែលចូលរួមក្នុងស្ថានភាពនេះ ដែលពួកគេអាចឈានដល់ការសន្និដ្ឋានប្រកបដោយមេត្រីភាព វានៅតែបន្សល់នូវសំណួរដែលមិនមានភាពស្មុគស្មាញ ប្រសិនបើនាងត្រូវបានចាប់ខ្លួនបន្ទាប់ពីត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ហេតុអ្វីបានជានាងត្រូវបានចាប់ខ្លួន ទៅលើការចោទប្រកាន់ផ្សេងគ្នា? ហើយតើការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើងមានន័យដូចម្តេច? មាត្រា ៤៩៦ (ញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើង) នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថាដើម្បីរើសអើងធ្វើបាប ឬប្រើអំពើហឹង្សាប្រឆាំងនឹងបុគ្គល ឬក្រុមមនុស្សដោយសារតែសមាជិកភាព ឬការមិនទទួលស្គាល់ជាតិសាសន៍ សញ្ជាតិ ឬសាសនាណាមួយ។

ដូច្នេះបទប្បញ្ញត្តិនេះគ្រាន់តែជាការប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ ដែលញុះញង់ និងបង្កអន្តរាយដល់មនុស្សមួយក្រុមពីព្រោះពួកគេជាមនុស្សដែលមានវណ្ណះ ។ លោក Tom Pearson មេធាវីជនជាតិអាមេរិក និងជាអតីតសាស្រ្តាចារ្យនិងជាអ្នកគ្រប់គ្រងនៅសាកលវិទ្យាល័យ ដ៏លេចធ្លោមួយនៅភ្នំពេញ។ ប្រសិនបើកម្មករនិយោជិក និយាយអំពីការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងហើយមិនមែនដោយសារ ការគ្រប់គ្រងនោះមិនបានសង្កត់ទៅលើ ជាតិសាសន៍សាសនាណាមួយចំ​ នោះវានឹងស្ថិតនៅក្រោមសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិដែលត្រូវបានការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។

មាត្រា ៤៩៤ ចែងអំពីលក្ខណៈនៃការរីករាលដាលនៃការរើសអើង តាមរយៈការនិយាយជាសាធារណៈ តាមរយៈការសរសេរ ឬរូបភាពដែលបង្ហាញ ឬចែកចាយដល់សាធារណជន ឬតាមរយៈការទំនាក់ទំនងសោតទស្សន៍ដល់សាធារណៈជន។

ហើយនេះគឺជាការតភ្ជាប់ ដែលអាចធ្វើទៅបានចំពោះបណ្តឹងដំបូង ដែលធ្វើឡើងដោយការគ្រប់គ្រងរបស់ Superl នៃ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ទាំងសេចក្តីណែនាំ ដំណឹងក្លែងក្លាយ និងមាត្រា ៤៩៤ អាចត្រូវបានប្រើដើម្បីកំណត់គោលដៅលើហ្វេសប៊ុក។

ហ្វេសប៊ុកគឺជាវេទិកា ដែលអាចអានបានច្រើនជាងគេនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយសារដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងនោះ ត្រូវបានពិនិត្យពិចារណាយ៉ាងខ្លាំងដោយអាជ្ញាធរ ចំពោះអ្វីដែលអាចបង្កឱ្យមាន ភាពវឹកវរស៊ីវិល គឺមកពីកម្មករកាត់ដេរ សកម្មជនប្រឆាំងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ឬសូម្បីតែអ្នកចំរៀងរ៉េប ដែលគេស្គាល់តិចតួចដែលច្រៀងឡើងវិញដោយ អ្នកប្រឆាំងនយោបាយនិរទេសខ្លួនគឺលោកសមរង្ស៊ី។

ត្រូវបានបង្កើតឡើងដំបូងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែ មុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ សារាចរនេះបានគំរាមអ្នកដែលផ្សាយ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ នៅលើគេហទំព័រនិងបណ្តាញសង្គមជាមួយនឹងការពិន័យជាទឹកប្រាក់ ១០០០ ដុល្លារនិងជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ២ ឆ្នាំ។

ខណៈដែលចេតនាដើមរបស់វា គឺដើម្បីគ្រប់គ្រងអ្វីដែលត្រូវបានគេ និយាយតាមអ៊ិនធរណេត អំពីគណបក្សនយោបាយ (ដូចជាគណបក្សកាន់អំណាច) មុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិសេចក្តីណែនាំអំពី ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ត្រូវបានប្រើម្តងទៀតក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ក្នុងកំឡុងពេលការផ្ទុះឡើងនៃ Covid–19 ដែលហាក់ដូចជាពិនិត្យមើល អ្វីដែលបាននិយាយទាក់ទងនឹងការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាល។

អង្គការឃ្លាំមើលសិទិ្ធមនុស្ស បានចងក្រងឯកសារចំនួន៣០ករណី នៅចន្លោះខែមករា និងខែមេសាឆ្នាំ ២០២០ ដែលក្នុងនោះប្រជាជនត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទ ការញុះញង់ ការឃុបឃិតញុះញង់បុគ្គលិកយោធាមិនគោរព និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតឬ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ។

វាហាក់ដូចជាថាការចោទប្រកាន់ពី បទញុះញង់ និងការផ្សព្វផ្សាយ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ត្រូវបានបញ្ចូលគ្នា។

ហើយទោះបីជារឿងក្តីរបស់សយស្រស់ ត្រូវបានបញ្ចប់ដោយការកត់សំគាល់វិជ្ជមានក៏ដោយ (ជាថ្មីម្តងទៀតអ្នកស្រីត្រូវបានជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២ ខែ) ប៉ុន្តែវាជាកង្វះនៃភាពមិនច្បាស់លាស់អំពី ការញុះញង់ ឬព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ពិតជាមានន័យនៅក្រោមច្បាប់ ហើយនៅពេលណា? និងរបៀបដែលពួកគេអាចត្រូវបានប្រើ មានន័យថា អ្នកផ្សេងទៀតដែលមានមុខតំណែងនេះ អាចប្រហែលជាមិនមានសំណាងល្អទេ។

Translation: MJ Fang